Chłopak, który widzi, nasłuchując
![Ben Underwood](https://ilustracje.paranormalium.pl/artykuly/ben_underwood.jpg)
Był taki czas, że dla niektórych zabawne było uderzyć pięścią niewidome dziecko i uciekać. Jeden z chłopaków podszedł do Bena Underwooda i uderzył go w twarz. Wtedy Ben zaczął swoje pstrykające zajęcie. "Goniłem go, pstrykając, do chwili, gdy podbiegłem do niego, wówczas porządnie go uderzyłem", mówi Ben, chudy czternastolatek. "Nie spodziewał się, że podążam za nim. Ja jednak słyszę ściany, zaparkowane samochody, jak wy to nazywacie. W tej grze jestem mistrzem".
Zapytaj ludzi o Bena Underwooda, a usłyszysz tuziny historii takich, jak ta - o niezwykłym chłopcu, który wydaje się nie zdawać sobie sprawy z tego, że jest niewidomy. Raz Ben pędzi na swojej deskorolce obok domu w Sacramento (USA), innym razem gra z kolegami w kickball. Pędząc w dół korytatzy i robiąc ostre zakręty, wygląda na typowego nastolatka - prócz tego, że wspomaga się pstrykaniem. Zupełnie ślepy odkąd skończył trzy lata, kiedy to w obydwu oczach stwierdzono raka siatkówki (teraz Ben nosi dwie protezy), Ben nauczył się spostrzegać i umieszczać przedmioty przez wydawanie silnego strumienia dźwięków z użyciem języka, następnie nasłuchuje echa odbijającego się dookoła niego. Tak głośne dźwięki, jak pstrykanie palcami, mówią Benowi, co on ma przed sobą: powstające echo może być miękkie (przedmiot metalowy), gęste (las) lub ostre (szkło). Oceniając, jak mocne lub słabe są te dźwięki, Ben nauczył się mierzyć odległości.
Technika ta nazywana jest echolokacją i wiele gatunków zwierząt, a w szczególności delfiny i nietoperze, wykorzystuje ją, przemieszczając się. Ale czternastoletni chłopiec z Sacramento? W momencie, gdy wielu niewidomych nasłuchuje echa do pewnego stopnia, zdolność Bena do nawigowania w jego niewidomym świecie jest, jak mówią eksperci, nadzwyczajna. "Jego umiejętności są rzadko spotykane", mówi Dan Kish, niewidomy psycholog i wiodący nauczyciel echomobilności wśród niewidomych (zdolności do poruszania się bez użycia wzroku - przyp. Ivellios). "Ben pokonuje ograniczenia ludzkiej percepcji".
![Ben Underwood](https://ilustracje.paranormalium.pl/artykuly/ben_underwood_2.jpg)
Ben gra z kolegami w koszykówkę, jeździ konno na biwaki i tańczy z dziewczynami podczas imprez szkolnych. Wyróżnia się w grach typu PlayStation, zapamiętując dźwięki wywoływane przez postaci i ich ruchy. "Ludzie pytają mnie, czy jestem samotny. Nie, ponieważ obok zawsze ktoś jest, a ja mam swój telefon komórkowy i zawsze mogę porozmawiać z przyjaciółmi. Bycie niewidomym niczym się nie różni od nie-bycia niewidomym", mówi Ben.
Ben miał zaledwie dwa lata, kiedy lekarze wykryli u niego raka siatkówki. Pierwsza nauczycielka Braille'a, która pracowała z Benem, Barbara Haase, wierzy, że zdolność chłopca do widzenia w pierwszych dwóch latach życia pomogla mu rozwinąć "jego rodzaj mapy fizycznego świata", jak mówi. Dorastając, Ben otrzymał pomoc od swoich braci, 23-letniego Joego i 19-letniego Deriusa oraz od 18-letniej siostry Tiffany (ojciec Bena, Stephen, zmarł w 2002 roku). "Nauczyli go, jak znaleźć szwy na ubraniu, dzięki czemu zakłada je na właściwej stronie", mówi Anaquetta. "Nie przekroczyli jednak tej granicy".
Anaquetta wysłaal Bena do szkół ogólnokształcących, gdzie profesjonaliści poświęcili mu indywidualnie uwagę i nauczyli ignorować drwiny ze strony kolegów z klasy, którzy machali mu rękami przed twarzą i zabierali jedzenie z tacy. "Najciężej było mi zaakceptować to odrzucenie", mówi Ben, który zaczyna teraz dziewiątą klasę. "Jestem w stanie poznać, że ktoś mnie w pewien sposób odrzuca". W domu matka pozwalała mu bawić się bez żadnych ograniczeń. "Gdyby spadł, matka zdążyłaby tylko powiedzieć 'Och, spadł', a on wstałby i próbował ponownie", mówi jego nauczycielka z przedszkola, Ann Akiyama. "Widziałam, jak on pędził z dużą szybkością po krawędzi wysokiej ceglanej ściany i zeskoczył. On jest nieustraszony".
![Ben Underwood z przyjaciółmi](https://ilustracje.paranormalium.pl/artykuly/ben_underwood_3.jpg)
Ben miał sześć lat, gdy zdecydował, że nie będzie używał laski - którą nazywa kijem - do przemieszczania się. "Jedziesz do szkoły i jesteś jedynym uczniem z kijkiem, a co jest pierwszą rzeczą, jaką zrobi jedno z dzieci? Połamie kij na dwa. Co wtedy? Jesteś bezradny", mówi Ben. Był czasami w stanie pomagać nawet ludzion ze zdrowym wzrokiem. "Pamiętam, że wzięłam go do parku wraz z moim synem, siostrą i siostrzenicami i zrobiło się ciemno", mówi Akiyama. "Ben jednak znał układ parku i poprowadził nas do wyjścia. On był w swoim żywiole".
Strefa maksymalnej swobody Bena wciąż mieści się w jego rodzinnym trzypokojowym domu, gdzie mieszka z matką i jedenastoletnim bratem Isaiahem - mając wokół spokojną ulicę. Niektórzy profesjonaliści niepokoją się, że jego pełne poleganie na echolokacji mogłoby go zawieść, gdyby znalazł się w nieznanym otoczeniu. Według Haase, mógłby używać laski, chcąc sobie pomóc w zmierzeniu, na przykład, głębokości dziury. Ben jednak nie ustępuje. "Jest zbuntowanym podróżnym", powiedział Kish, który mimo, iż sam naucza echolokacji, czasami używa laski. "Ben naraża się na niebezpieczeństwo".
Inni wierzą, że nadzwyczajne zdolności Bena sprawią, że stanie się łatwiejsze pokonywanie nowych wyzwań i poznawanie nowego otoczenia. "Świat nie będzie się zmieniał dla takich dzieci, to one muszą się do niego przystosować", mówi okulista Bena, James Ruben, okulista z Kaiser Permanente. "Jego matka zrozumiała, jak wielu widzących ludzi wiedzie kiepskie życie, i jak wielu niewidomych żyje w szczęściu".
W ubiegłym miesiącu Ben poszerzył swoje horyzonty. "To, czego najbardziej się boję, to woda", powiedział. "Jeżeli jednak mam oczy, to jest coś, co najbardziej chciałbym zobaczyć". 25 czerwca wybrał się do parku wodnego w San Diego, by popływać z delfinami i usłyszeć, jak one posługują się echolokacją. Stojąc po pas w słonowodnym basenie, zanurzył jedno ucho, gdy butelkonosy delfin Sandy płynął do niego. "Człowiek", powiedział, "on szybko mlaska!". Ben spędził 45 minut, bawiąc się z Sandy, dotykając jej zębów i głaszcząc jej płetwę grzbietową. Bob McMains, nadzorca delfinarium w parku, powiedział, że przez 23 lata jego pracy niewielu ludzi nasłuchiwało z taką uwagą dźwięków wydawanych przez delfiny. "On wraz z delfinami otrzymał dar, on jest niesamowity", mówi McMains. "Powiedziałem mu, że gdy skończy 18 lat, może tutaj kiedyś dostać pracę".
McMains może stać w kolejce. Świat Bena może być ciemny, jednak najbardziej zadziwiające są jego mlaskania. Mógłby zostać w przyszłości nauczycielem matematyki lub profesjonalnym skateboarderem - albo też, jak sądzi jego matka, kimkolwiek tylko zechce. Czyż historia Bena Underwooda nie jest niezwykła? "Mówię ludziom, że nie jestem niewidomy", mówi Ben. "Nie mogę tylko widzieć".
Alex Tresniowski, people.aol.com
Tłumaczenie: Ivellios
Źródło: Na Progu Nieznanego
Kopiowanie i umieszczanie naszych treści na łamach innych serwisów jest dozwolone na zasadach opisanych w licencji.
Komentarze · Dodaj komentarz
- Lena
(2008-11-26 01:41:09)
| 👮 raport
Właśnie obejrzałam film dokumentalny o tym chłopcu! On jest niesamowity! Trzymam za Niego Kciuki! Trzeba podziwiać takich ludzi!
| Odpowiedz
- Dominik
(2008-12-21 23:47:07)
| 👮 raport
"i gra w gry wideo" a co ma do gier wideo echolokacja. w grze wideo nie odbja sie dzwięku.
| Odpowiedz
- GamperBabcia
(2009-03-01 13:30:02)
| 👮 raport
za pomoca echolokacji nie mozna grac w gry wideo . echolokacja sluzy do wykrywania cilał fizycznych, czyli ekrany, a nie obrazu na ekranie. Rownie dobrze moglby widziec duchy!!!
| Odpowiedz
- strawberry
(2009-03-30 19:11:07)
| 👮 raport
zadzwiwiające a najważniejsze że się nigdy nie poddaje no i ten dar - jest przykładem że jakaś dysfunkcja nie zmarnuje całego życia
brawa dla Ben osobiście go podziwiam :)
| Odpowiedz
- gość
(2009-04-04 13:44:50)
| 👮 raport
Dzis w telewizji byl program o nim. Zinteresowal mnie jego przypadek i poszukalem info o nim w internecie. Niestety Ben zmarl w styczniu tego roku na tego samego raka, ktory pozbawil go oczu ;/
| Odpowiedz
- Mariner
(2009-04-09 10:10:44)
| 👮 raport
:-(
Jeszcze nie dawno oglądałem o nim program na TVP był na prawde niezwykłym człowiekiem lecz nic nie powiedzieli że umarł
| Odpowiedz
- ShiNo0bi
(2009-04-10 00:27:22)
| 👮 raport
pytacie co ma echolokacja do gier wideo... wiecie... gram dużo w fpsy, potrafię rozróżnić po dźwięku z której strony ktoś nadchodzi, to nie jest coś niesamowitego, to czy jesli masz takie zdolności jak ten chłopak to nie dasz rady ustalić w którym miejscu jest przeciwnik, mówie tu oczywiście o grach tego typu, bo w samochodówkach to nie wiem jaka była by możliwość, fakt to jest dziwne że daje rade, są jeszcze ściany w grach których raczej nie usłyszy... ale ustrzelenie jakiegoś łebka mogło by nie być problemem
| Odpowiedz
- ak47
(2009-04-23 23:28:11)
| 👮 raport
dominiku kłania się czytanie ze zrozumieniem, w grze są tez dzwięki tak? więc w czym problem?
Lena daj namiar na ten dokument
peace
| Odpowiedz
| Odpowiedz
- Ivellios
(2009-05-23 22:20:30)
📧 pw | 👮 raport
Paulina<3, jakbyś przeczytała komentarze, to wiedziałabyś, że ten chłopak już od dawna nie żyje...
| Odpowiedz
- jutka15
(2009-08-20 23:56:39)
| 👮 raport
wejdzie na youtube i wpiszcie jego zazwisko, w kilku filmach o nim jest też pokazane jak gra w gry wideo. a jakbyście przeczytali uważnie to wiedzielibyście że idzie na słuch, czyli słyszy dźwięki z gry i rozpoznaje je, stereo, słyszy z której strony.
| Odpowiedz
Dodaj komentarz
Zanim napiszesz komentarz, zapoznaj się z zasadami publikowania komentarzy.
Uwaga: Jeśli chcesz odpowiedzieć na komentarz innego użytkownika, prosimy skorzystaj z przycisku "Odpowiedz". Pozwoli to uniknąć w przyszłości bałaganu w dyskusji.
Uwaga: Jeśli chcesz odpowiedzieć na komentarz innego użytkownika, prosimy skorzystaj z przycisku "Odpowiedz". Pozwoli to uniknąć w przyszłości bałaganu w dyskusji.