browar w restauracji



Nie zapomnij odwiedzić strony naszych partnerów - ich lubimy, ich polecamy!

SŁUCHAJ
ZALOGUJ SIĘ
ZAMKNIJ
Radio Paranormalium - zjawiska paranormalne - strona glowna
Logowanie przy użyciu kont z Facebooka itd. dostępne jest z poziomu forum

Bioluminescencja - czyli kiedy żaba świeci...


Dodano: 2005-05-29 20:17:08 · Wyświetleń: 13692
Zakładka Dodaj do zakładek · Udostępnij:  Facebook  Wykop  Twitter  WhatsApp
Bioluminescencja to wysyłanie promieni świetlnych przez niektóre organizmy żywe. Emitują je liczne rodzaje bakterii (pamiętacie świecące kurczaki? :), grzyby, pierwotniaki, bezkręgowce i ryby. Istnieje również kilka wątpliwych przypadków bioluminescencji być może związanej z gatunkami jeszcze nieznanymi nauce.

Czerwone światła Seramu

Pewnego wieczoru w czerwcu 1986 roku, podczas pracy dla VSO (Voluntary Service Organization) na wysepce Seram (Ceram) we wschodniej Indonezji, specjalista w dziedzinie rolnictwa tropikalnego, Tyson Hughes, zauważył w rzece osobliwe, nieznane rybki. Wyglądem przypominały skoczki mułowe. Były podobnej wielkości i kształtu. W odróżnieniu jednak od wszystkich znanych skoczków mułowych te ryby emitowały jaskrawe, pulsujące światło czerwonej barwy. Choć Hughes bardzo się starał, nie udało mu się schwytać dziwnej rybki.

Żaba o lśniącym nosie

W czerwcu 1997 roku, podczas zwiedzania targów zwierząt w Newton Abbot w hrabstwie Devon, miejscowy znawca tajemniczych zwierząt, Jonathan Downes, zauważył klatkę z trzema żabami drzewnymi, po 25 funtów sztuka. Pochodziły rzekomo z północnego Kamerunu w Afryce Zachodniej. Płazy zaintrygowały Downesa. Nie potrafił zidentyfikować tego gatunku. Każda żaba miała błękitną plamę na pyszczku, a sprzedawca wyjaśnił, ku jeszcze większemu zaskoczeniu Downesa, że plamka lśni w ciemnościach zapewne po to, by wabić owady. Downes jednak uznał, że 25 funtów to suma zbyt wygórowana i oparł się pokusie. Nie kupił żab i wkrótce gorzko pożałował swojej decyzji. Kiedy opisywał później tajemnicze żaby różnym znawcom płazów i gadów przekonał się, że naukowcy nigdy nie słyszeli o świecących żabach. Stracił więc okazję nabycia okazu należącego być może do nieznanego gatunku, a w dodatku obdarzonego niezwykłą właściwością, wyjątkową wśród wielkiej rozmaitości żab na świecie.

Świetlista jaszczurka z Trynidadu

Nie opisano dotychczas również emitującej światło jaszczurki. Właśnie dlatego mało znana historia bioluminescencyjnej jaszczurki z Trynidadu jest godna uwagi. Rozpoczęła się w marcu 1937 roku, kiedy łowca zwierząt i zoolog, Ivan T. Sanderson, wybrał się na górę Aripo na Trynidadzie. Kiedy łowił skorupiaki w mrocznych, podziemnych jeziorkach, zauważył słabe światło w szczelinie pod półką skalną. Nagle zgasło, więc Sanderson poświecił latarką i, ku swojemu zaskoczeniu, zobaczył niewielką jaszczurkę. Kiedy próbował ją schwytać, zwierzątko nie uciekało. Odwróciło tylko głowę. Wówczas zdumiony Sanderson dostrzegł, że boki jaszczurki rozjarzyły się na krótką chwilę „jak iluminatory statku". Zjawisko powtórzyło się kilkakrotnie. Kiedy Sanderson złowił gada, spostrzegł, że światło ma barwę jasnozieloną, podobnie jak fluoryzujące wskazówki jego zegarka.
Nauka nie znała podobnego przypadku. Sanderson, podekscytowany odkryciem, opisał je w książce Carribean Tresaure (1939). Schwytany samiec jaszczurki nie wyróżniał się niczym oprócz bioluminescencji. Miał ostro zakończony pyszczek, krótkie kończyny, długi ogon, ciemnobrązowy tułów i brzuch barwy łososiowej, przechodzącej w kolor żółty na podgardlu.
Jego ciało pokrywały duże, prostokątne łuski. Jedyną cechą charakterystyczną były koliste oka, czy też „iluminatory", po obu stronach tułowia - duże, okrągłe, czarne plamy od karku po pachwiny. Pośrodku każdej z nich widniała biała plamka podobna do koralika, będąca źródłem tajemniczego blasku. Po przeprowadzeniu badań wstępnych, polegających na poddaniu jaszczurki na zmianę działaniu ciepła i zimna, wilgoci i suchego powietrza, delikatnym łaskotaniu, głośnym gwizdaniu i wystawieniu na działanie ostrego światła, Sanderson stwierdził, że blask pojawia się jako reakcja na nagłe, niepokojące bodźce (głośny gwizd, nagły powiew powietrza, błysk światła), nie jest natomiast stałą cechą zwierzęcia. Zauważył również, że blask jest najjaśniejszy, kiedy pojawia się po okresie odpoczynku, zwłaszcza po wcześniejszym intensywnym świeceniu.
Badacz przywiózł osobliwe zwierzątko do Europy, gdzie zbadał je zoolog H.W. Parker i zidentyfikował jako znany nauce, lecz niezwykle rzadki okaz gada nazwanego Proctoporus (Oreosaurus) shreyei. W zbiorach przyrodniczych znajdował się wówczas tylko jeden okaz dorosłej samicy i młodej jaszczurki. Po raz pierwszy jednak schwytano samca i zauważono, że gatunek ma właściwości bioluminescencyjne.
Sanderson schwytał na Trynidadzie również siedem innych okazów. Parker przebadał je i ogłosił wyniki w 1939 roku w periodyku londyńskiego towarzystwa przyrodniczego Linnaean Society. Stwierdził, że charakterystyczne okrągłe plamy to cecha samców, a skóra w obrębie białej plamki jest dwukrotnie cieńsza niż w czarnej obwódce i przezroczysta, pozbawiona wszelkiego pigmentu. Innymi słowy każdy z takich tworów był, niemal dosłownie, okrągłym okienkiem w czarnej ramce.
Nie wyjaśniono jednak, na czym polega mechanizm emisji światła z osobliwych „iluminatorów". Parker nie znalazł żadnych zakończeń nerwowych ani nie stwierdził większego ukrwienia w tych partiach ciała. Wyeliminował więc możliwość bezpośredniego związku bioluminescencji z układem nerwowym i krwionośnym. Nie zauważył również w tych miejscach gruczołów ani struktur zdolnych do odbijania światła.
Niezależnie od funkcji, „iluminatory" charakteryzowała niezwykle prosta budowa. Parker zaproponował więc trzy możliwe wyjaśnienia emisji światła. Po pierwsze, za życia zwierzęcia plamki mogły zawierać jakąś substancję wydzielającą światło w procesie rozpadu (jak w przypadku różnych świecących ryb) lub błyszczącą po naświetleniu (jak farba fluorescencyjna). Trzecia możliwość to tkanka odbijająca promienie, znajdująca się pod przezroczystymi plamkami. Parker odrzucił czwarte wyjaśnienie, łączące zjawisko emisji światła ze skupiskami bioluminescencyjnych bakterii pośrodku czarnej obwódki, ponieważ nie stwierdził ich obecności.
Prace Parkera kontynuowali inni zoologowie. Badali okazy jaszczurek tego i pokrewnych gatunków, chcąc się przekonać, czy emitują światło. Nie zaobserwowali jednak tego zjawiska. Kiedy w 1960 roku przedstawili negatywne wyniki badań nad P. achylens z Wenezueli oraz gatunkiem Neusticurus ecpleopus ocellatus (charakterystyczne plamki w kształcie „iluminatorów" występują u obu gatunków), biolodzy amerykańscy, doktor Williard Roth i Cari Gans, podważyli twierdzenie Sandersona o zjawisku bioluminescencji u P. shrevei. Sanderson jednak był wykształconym zoologiem, a badania histologiczne Parkera przekonały go, że „iluminatory" były w rzeczywistości organami świetlnymi. Kto zatem ma słuszność? Jeśli P. shrevei jest jedynym gatunkiem jaszczurki zdolnym do bioluminescencji, badania porównawcze gatunków pokrewnych są bezwartościowe.
Ale oprócz Sandersona tylko jeden zoolog badał zjawisko bioluminescencji w przypadku P. shrevei. Może nie udało mu się podziałać na zwierzę odpowiednimi bodźcami, by wywołać świecenie?
Tylko dalsze szczegółowe badania rozwiążą ostatecznie tę zagadkę. Utrudnia je wszakże rzadkość występowania P. shrevei. Ponadto kolega amerykańskiego kryptozoologa Chada Armenta, który poszukiwał świecącej jaszczurki na Trynidadzie pod koniec 1998 roku, stwierdził, że w sześćdziesiąt lat po wyprawie Sandersona okolica uległa znacznym zmianom. Nie można więc było odnaleźć miejsca, w którym Sanderson znalazł pierwszy okaz. Oznacza to, że w tunelu badań nad bioluirunescencyjną jaszczurką z egzotycznej wyspy może nie zalśnić światełko.

Fluorescencyjna flora

Nie wyjaśniono dotychczas niezwykłego zjawiska iskier i podobnych do płomieni rozbłysków światła emitowanych przez niektóre rośliny. W XIX wieku dyskutowało o nim wielu przyrodników. Zagadkowy fenomen łączono zwykle z takimi gatunkami, jak margerytki i geranium, zatem z roślinami o czerwonych, pomarańczowych lub żółtych kwiatach.
W 1843 roku w części drugiej rocznika Report of the British Association ukazała się informacja pióra Richarda Dowdena o zjawiskach świetlnych zaobserwowanych u pospolitych margerytek:
Zjawisko zaobserwowano 4 sierpnia 1842 roku, o godzinie ósmej wieczorem, po tygodniu suchej upalnej pogody. Widziały je cztery osoby. O zachodzie słońca złotawe łagodne światło przechodziło z płatka na płatek kwiatu, tworząc rodzaj pełnej lub miejscami przerywanej korony wokół jego środka. Wydawało się, że blask zanika w miarę zapadania zmierzchu. Nie stwierdzono, czy występuje w ciemności. To niedopatrzenie warto naprawić przy pierwszej sprzyjającej okazji. Należy również dodać, w celu ułatwienia zadania przyszłym obserwatorom zainteresowanym osobliwym zjawiskiem, że najlepszym obiektem eksperymentu jest podwójna margerytka, ponieważ pojedynczy kwiat „zasypia ze słońcem", i dlatego nie można przyjrzeć się jego płatkom.
W 1882 roku Louis Crie zamieścił krótką notatkę na ten sam temat w Scientific American.
W przypadku warzyw emisje świetlne zaobserwowano u tuzina roślin jawnopączkowych i u około piętnastu ziemnopączkowych. Od dawna znane jest zjawisko fosforescencji kwiatów chryzantem Pyrethrum inodorum, tuberoz Polianthes i Pandani. Haggren i Crome jako pierwsi odkryli emanacje świetlne nasturcji i margerytek, a przed kilku laty ja sam miałem okazję zaobserwować blask wysyłany przez kwiaty nasturcji Tropaeolum majus, uprawianych w ogrodzie w Sarthe.
Również w angielskim periodyku Knowledge w latach osiemdziesiątych XIX wieku ukazało się kilka artykułów o kwiatach lśniących niezwykłym blaskiem. Okazało się, że jednym z pierwszych świadków tego osobliwego zjawiska była córka Karola Linneusza, ojca współczesnej systematyki botanicznej i zoologicznej.
Zauważyła je latem 1762 roku, przyglądając się o zmierzchu kwiatom w ogrodzie. Swoje późniejsze doświadczenia z 1883 roku opisał w Knowledge pan S. Ingham:
Niedawno wyrywałem rośliny jednoroczne z klombu, na którym rosło już geranium. Zdziwiłem się, widząc błyski światła, których źródłem było skupisko kwiatów geranium. Najpierw pomyślałem, że ulegam złudzeniu, ale moja żona i przyjaciel również ujrzeli to zjawisko. Działo się to o dziewiątej wieczorem, przy bezchmurnej pogodzie. Na grządce były również kwiaty geranium innego koloru, ale światło emitowały tylko te, które należały do odmiany Tomcio Paluszek [Tom Thumb].
Czy jest to zjawisko znane? Nigdy o nim nie słyszałem ani nie czytałem.
Po jedenastu latach wydawnictwo Simpkin, Marshall & Co. opublikowało tom zatytułowany Lessons in Physical Science. W książce zamieszczono następujący komentarz do tego zjawiska:
Temu samemu źródłu — elektryczności — zawdzięczamy zapewne światło, które w określonych porach roku i dnia wysyłają kwiaty żółtej lub pomarańczowej barwy, na przykład margerytki, słoneczniki i mieczyki... Świadkami tego zjawiska było kilku przyrodników. Kwiat wysyłał światło o różnym natężeniu, w szybko następujących po sobie rozbłyskach. Innym razem małe iskry przeskakiwały z kwiatu na kwiat w odstępie kilku minut.
Przypuszczenie, że niektóre kwiaty są zdolne do widzialnych emisji światła, jest niewątpliwie szokujące. Możliwe jest jednak wyjaśnienie zjawiska jako osobliwego efektu optycznego, spowodowanego odbiciem promieni słonecznych przez płatki określonej barwy, zachowujące się niczym miniaturowe lustra (to tłumaczy, dlaczego efekt zanika wraz z nastaniem zmierzchu).
Niezależnie od odpowiedzi, obecnie kwiaty emitujące promienie świetlne należą do zapomnianych zjawisk botanicznych. Badacze nie zajmują się tą zagadką, bądź wcale o niej nie wiedzą. Dawni przyrodnicy jednak je znali, a nawet bywali jego świadkami. Najwyższy czas, by młode pokolenie na nowo odkryło zapomniane zagadki i przyczyniło się do ich wyjaśnienia. Przecież, jak dobitnie stwierdził Mark Chorvinsky: Na świecie nie brak margerytek i geranium.

Dr Karl P. N. Shuker

Kopiowanie i umieszczanie naszych treści na łamach innych serwisów jest dozwolone na zasadach opisanych w licencji.
Komentarze · Dodaj komentarz
  • gosc
    (2011-01-10 15:19:30)
    | 👮 raport

    to moj nr gg 1526344


    | Odpowiedz



Dodaj komentarz
Twój nick:
E-mail (opcjonalnie):
Komentarz:



Powiadamiaj o odpowiedziach na mój komentarz
(wymagany email):

Zanim napiszesz komentarz, zapoznaj się z zasadami publikowania komentarzy.

Uwaga: Jeśli chcesz odpowiedzieć na komentarz innego użytkownika, prosimy skorzystaj z przycisku "Odpowiedz". Pozwoli to uniknąć w przyszłości bałaganu w dyskusji.
Tagi
Inne artykuły
z działu
SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI
PROGRAM NA DZIŚ
WESPRZYJ
RADIO PARANORMALIUM
POLECANE KSIĄŻKI
NAJNOWSZE FILMY
Arkadiusz Miazga
Czas Tajemnic - blog Damiana Treli
Forum Portalu Infra
Głos Lektora
Instytut Roberta Noble
Księgarnia-Galeria Nieznany Świat, księgarnia ezoteryczna, sklep ezoteryczny, online, Warszawa
Paranormalne.pl
Player FM
Portal Infra
Poszukiwacze Nieznanego. Blog Arkadiusza Czai
Poznajemy Nieznane
The Monroe Institute Polska
UFO-Relacje.pl - polska baza relacji o obserwacjach UFO
Skontaktuj się z nami
tel 32 7460008 tel kom. 530620493 Skype radio.paranormalium.pl E-mail: radio@paranormalium.pl Formularz kontaktowy Polityka prywatności
Copyright © 2004-2024 by Radio Paranormalium