Astronomowie ogłosili odkrycie dwóch nowych, niezwykłych obiektów pozasłonecznych, określanych jako "planemos", które krążą wokół siebie, zamiast orbitować wokół gwiazdy. Te "bliźniacze" światy, o masie jedynie jednego procenta masy Słońca, podważają dotychczasowe teorie dotyczące formowania się planet i gwiazd. Znalezione w gwiazdozbiorze Wężownika, w odległości około 400 lat świetlnych od Ziemi, obiekty te mogą dostarczyć nowych informacji na temat różnorodności i pochodzenia planetarnych ciał w kosmosie. Dalsze badania nad tymi tajemniczymi światami są już planowane.

Poza naszym układem słonecznym odkryte zostały dwa nowe, dziwne światy, zamazujące granice między planetami i gwiazdami. W ostatnich latach zidentyfikowano kilka tuzinów takich obiektów, pierwszy raz zdarzyły się jednak "bliźniaki". Nazwane "planemos", okrążają się nawzajem, zamiast krążyć po orbicie gwiazdy. Ich istnienie, jak podają astronomowie w czasopismie "Science", poddaje w wątpliwość teorię o powstawaniu nowych planet i gwiazd. "Są to niezwykłe bliźnięta - każde z nich posiada masę równą zaledwie jednemu procentowi masy naszego Słońca", powiedział Ray Jayawardhana z Uniwersytetu w Toronto, współautor artykułu w "Science". "Ich istnienie jest niezpodzianką, zaś pochodzenie i los stanowią tajemnicę".

"Podwójna planeta"

Para należy do nowej grupy obiektów nazywanych przez astronomów planetopodobnymi przedmiotami znajdującymi się w przestrzeni, są to tak zwane planetarne masywnie obiekty lub "planemy", które nie są związane z gwiazdami. Wydają się one składać jedynie z kurczącej się chmury gazowej, analogicznie do gwiazd, są jednak o wiele za zimne, by być prawdziwymi gwiazdami. Podczas gdy mają masy podobne do wielu planet odkrytych poza naszym układem słonecznym (największa taka planeta 14 razy przerasta Jowisza, druga co do masy jest od niego 7 razy większa), nie są również prawdziwymi planetami. "Opieramy się pokusie, by nazwać je 'podwójnymi planetami', ponieważ ta para prawdopodobnie nie powstała w taki sam sposób, jak to się stało z planetami w naszym układzie słonecznym", powiedział badacz Valentin Ivanov z European Southern Observatory w Santiago w Chile.

"Zadziwiająca rozmaitość"

Obydwa obiekty mają podobne spektra i kolory, co sugeruje, że uformowały się jednocześnie około miliona lat temu. Są one rozdzielone przez odległość równą sześciokrotnej odległości między Słońcem a Plutonem i można je znaleźć w rejonie gwiazdozbioru Wężownika w odległości około 400 lat świetlnych. Ich oficjalna nazwa to Oph 162225-240515, lub krócej Oph 1622.

"Ostatnie odkrycia ujawniły tam zdumiewającą rozmaitość światów", powiedział doktor Jayawardhana. "Para Oph 1622 jest spośród nich najbardziej intrygująca". Jego kolega, doktor Ivanov, mówi, że jest ciekaw, czy takie światy są pospolite, czy może należą do rzadkości. "Odpowiedź mogłaby rzucić nowe światło na dryfujące w przestrzeni obiekty o masie planetarnej", dodał. Para Oph 1622 została odkryta przy użyciu teleskopu najnowszej technologii znajdującego się w La Silla w Chile. Dalsze badania prowadzone były przy użyciu dużego teleskopu ESO.

BBC NEWS, 3 sierpień 2006

Tłumaczenie: Ivellios