Nauka o Ideach

[Loucas]

Witam, to mój pierwszy artykuł, mam nadzieję, że znajdziecie w nim sens i ogólne założenie tego co chcę w nim przekazać. Pisząc go oparłem się na filozofii Platona. Jeżli odniesiecie się pozytywnie do tego co napisałem, wykonam cały cykl artykułów opartych na filozofii platońskiej i nie tylko. Tak więc zapraszam do lektury i przemyśleń.



Nauka o Ideach


Twierdzenie Pitagorasa mówi ogólnie o figurze geometrycznej, jaką jest trójkąt prostokątny. Nie chodzi w nim o konkretny przedmiot postrzeganej rzeczywistości. A zatem czego dotyczą prawidła matematyki?
Czegoś ogólnego, co wprawdzie nie jest widzialne, czego wprawdzie nie można zobaczyć, ale za to można to ogarnąć myślą i nadać temu kształt określonej "idei". Poza światem odbieranym przez zmysły, musi więc istnieć jakiś inny świat - wyższa forma rzeczywistości, coś innego niż byt cielesny, fizyczny, czyli świat idei właśnie.

Podobnie jest z pojęciami abstrakcyjnymi: jeśli - dla przykładu - wyrok zostaje uznany za sprawiedliwy bądź niesprawiedliwy, znaczy to, że istnieje idea (wyobrażenie) sprawiedliwości, a więc coś, czego nie da się dotknąć ani zobaczyć, ale co można ująć i rozpoznać rozumem. Można to ująć o wiele prościej: na sprzętach codziennego użytku. Dajmy na ten przykład łóżko, które może być wąskie albo szerokie, wykonane z metalu bądź z drewna, albo krzesło (wysokie albo niskie, z poręczami albo bez), przejawia się ogólne wyobrażenie - idea łóżka czy krzesła, która jest różna dla każdego człowieka.
Aby było łatwiej pojąć sedno tej rozprawy posłużę się jeszcze bardziej plastycznym odwzorowaniem pomysłu Platona.

Ludzie w jaskini

"W jaskini od dzieciństwa przebywają więźniowie, tak skuci kajdanami, że mogą siedzieć jedynie tyłem do jej wejścia, patrząc na ścianę naprzeciwko. Przed wejściem do jaskini przechodzą ludzie i zwierzęta, przenoszone są przedmioty, ale więźniowie nie mogą ich zobaczyć, Widzą jedynie ich cienie padające na ścianę dzięki ogniowi, który płonie z tyłu. To odbicie, te cienie uważają za jedyną rzeczywistość. Dopiero uwolnieni z okowów, spojrzawszy do tyłu mogliby rozpoznać "co jest na prawdę". A gdyby jeszcze mogli wyjść z jaskini, przekonaliby się, ze to słońce jest przyczyną wszelkiego życia."


z "Państwa" Platona

Na podstawie tej myśli jesteśmy w stanie dotrzeć do następującego wniosku: człowiek jest więźniem zmysłów, wolność może dać mu jedynie rozum, dzięki któremu będzie mógł on dostrzec więcej niż świat postrzegany zmysłowo: cienie na ścianie, będące odbiciem przedmiotów i rzeczy przed jaskinią. To dzięki myśli można poznać idee. Na szczycie świata idei stoi zasada dobra, najwyższa idea, która jest przyczyną wszystkiego. W paraboli jaskini Platon pisze o słońcu, źródle światła i życia. Tak i idea dobra, najwyższa, boska zasada, świeci na szczycie świata myśli.
W przeciwieństwie do ulotnych zjawisk i nietrwałych rzeczy - do konkretnego, namalowanego trójkąta, sprawiedliwego wyroku, krzesła - idee są wieczne; jest ich wiele i łączą je zależności. Metodą, która służy Platonowi do badania idei (bytów rzeczywistych) i zależności między nimi, jest dialektyka, ale o niej napiszę następnym razem, jeśli zechcecie.

[Spock]

Nieźle. Rozsądna objętość i przejrzyste zdania. Dobrze się czyta. Ale temat ledwo liźnięty i pozostawia niedosyt.

Czwórka z minusem

[Loucas]

Dzięki za ocenę i obiecuję, że przy następnym pisaniu artykułu bardziej rozwinę jego treść:)